Kwasica ( Acidoza ) żwacza.
Chorobę tę diagnozuje się praktycznie w większości gospodarstw zajmujących się produkcją mleka w Polsce. Związane jest to przede wszystkim z niezwykle szybkim wzrostem potencjału genetycznego bydła mlecznego. Czego konsekwencją jest szybki skok wydajności, oraz zwiększone zapotrzebowania na pasze treściwe utrzymywanych zwierząt, głównej przyczyny powszechnego występowania tej jednostki chorobowej.
Obserwując tysiące tabulogramów z oceny użytkowości nie zaskakują już średnie wydajności stada powyżej 30 kg mleka, 9 – 10 tysięcy kg mleka od krowy w laktacji powoli zaczyna być normą. Niewątpliwie zauważalna jest poprawa w jakości pasz objętościowych, technologii zakiszania, sposobach zadawania ( TMR ), dokładności bilansowania dawek pokarmowych itd. Gruntownie obniża to procent występowania kwasic w postaci klinicznej. Jednak zmorą wciąż jest podkliniczna postać tej choroby, która bez szczegółowego i systematycznego monitoringu stada może być przez hodowcę niezauważona. A problemy z cielnością, chorobami kończyn, mastitis, wysokim brakowaniem często są pokłosiem właśnie chronicznych podklinicznych kwasic. Jedyną słuszną drogą do zminimalizowania tego problemu są działania profilaktyczne, które wiążą się w prowadzeniem do dawek stabilizatorów pH w środowisku przedżołądków.
Na rynku Polskim spotykamy się z szeroką gamą preparatów, z kwaśnym węglanem sodu ( sody ) na czele. Nie podejmuję się oceny tychże produktów, chcę jedynie zaznaczyć, że optymalizacja kosztów powinna obejmować analizę ceny w stosunku do jakości i efektywności stosowanego produktu.
Zatem nasuwa się pytanie, jak zoptymalizować koszty i jednocześnie skutecznie zastąpić popularną i tanią, ale mało skuteczną ( nietrwałą ) sodę bez szkody dla portfela ?
Dobrą alternatywą może okazać się niedawno wprowadzony przez SOYMAX na rynek preparat o nazwie handlowej Mg Soda (magnezowany wodorowęglan sodu), który cenowo tylko nieznacznie odbiega od kwaśnego węglanu sodu ale opracowana formuła zapewnia skuteczne buforowanie przez okres do 3 razy dłuższy w odniesieniu do czystej sody.
Nie możemy jednakże zapominać o przedstawionych poniżej zasadach żywieniowych, które niewątpliwie wpłyną na podniesienie efektywności wymienionej wyżej Mg Sody.
Takich jak;
1. Przygotowanie krowy do pobierania paszy treściwej w okresie przedporodowym.
2. Zapewnienie odpowiedniej struktury TMR-u. Tab. 1
3. Wprowadzenie sieczki zakiszanej kukurydzy o długości nie krótszej niż 2,5 cm.
4. Podwyższania strawności dawki – optymalizowanie ilości paszy treściwej
5. Systematycznej analizy składu pasz objętościowych i w oparciu o nią bilansowania dawek.
Tab. 1
Wielkość cząstek, cm | Kiszonka z traw | Kiszonka z kukurydzy | TMR |
powyżej 2 | 10-20 | 3-8 | 5-8 |
1-2 | 45-75 | 45-65 | 30-50 |
0,2-1,0 | 20-30 | 30-40 | 30-50 |
poniżej 0,2 | <5 | <5 | <=20 |
W kolejnym numerze przedstawimy informację na temat niedocenianej ale coraz częściej pojawiającej się w stadach zasadowicy (alkalozy) żwacza w odniesieniu do żywienia w systemie Non GMO.
